Lodos, allerji, Pavese

Hava lodos, öyle bir fırtına ki adaya ulaşım yok, sanırım dün de yoktu belli bir saatten sonra ve en azından yarın sabahtan da olmaz herhalde. Deniz sahil yolunu kapladı. Boğucu bir sıcak. 17-18 derece. Kış ortasında sıcağı hiç sevmem. Yazı, sarı sıcağı severim. 40 derece de olsa severim.

Bu havada genelde başım ağrırdı ama bugün ağrımıyor. Herzamanki gibi çalışmaya çalışıyorum. Açtım Nazım Hikmet'in Lodos şiirini okudum. İçim daha çok karardı; griydi, antrasit oldu. Bıraktım.

Lodos şiirini okurken her zaman olduğu gibi bir İstanbul rüzgarları antolojisi yapmak gerek diye düşündüm. Bir ara topluyordum, kaldı sonra. Onlarca yarım projenin arasına karıştı. Edebiyatta Berlin ya da Kadın Öykülerinde İstanbul'a benzer bir kitap olsa, ya da 101 Yazardan 100 Sokak gibi. Lodos şiirleri, poyraz şiirleri, Tezer Özlü'nün Lodos'u anlattığı öyküsü gibi öyküler olsa içinde. Resimler olsa...

Bugün vücudum var gücüyle dövmeleri atmaya çalışıyor. Birkaç gün daha uğraşacak zavallı, sonra çaresiz kabullenecek. Birkaç hafta/ay sonra, tekrar baştan...

Pavese'yi aldım elime. Epeydir ayrıydım, varlığını dahi unutmuştum. Oysa birkaç yaz önce nereye gidersem gideyim yanımdan ayıramıyordum, okumayı bırak, dokunmadan duramıyordum.

Kızıl toprak, kara toprak,
sen denizden geliyorsun,
kuru yeşilden
-orada eski sözler
ve umarsız çaba
ve sardunyalar taşların arasında-
bilmiyorsun ne çok deniz
getirdiğini, söz ve yorgunluk,
sen bir anı gibi varsıl,
kıraç kırlar gibi,
sen sert ve pek tatlı
söz, gözlerinde toplanan
soylulukça eski;
genç, bir meyve gibi,
anı ve mevsim olan-
soluğun dinleniyor
ağustos göğü altında,
zeytinleri bakışının
yatıştırıyor denizi,
ve yaşıyor, yeniden yaşatıyorsun,
şaşırtmadan, toprak gibi
emin, toprak gibi
karanlık, mevsimler
ve düşler cenderesi,
ayışığında belli eden
ötelerden geldiğini, tıpkı
annenin elleri gibi,
teknesi gibi mangalın.

C. Pavese
27 Ekim 1945
Çeviren Kemal Atakay

Foto, via Şafak Tanrıverdi