1 Kasım 2014 Cumartesi

İmgelerini doğadan devşirenler: Neruda, Lorca, Pavese

Sevgili günlük,

Bugün öyle çok da değişik bir şeyler yaşamadım; hastalığın saman dolu ahıra çevirdiği başımı bir o yana bir bu yana devirdim ve kalkabildiğim aralarda da evde yapılması gereken işleri yaptım. Ne anlatayım? Bir bakalım...

Rakılı Şiir'de bu ayki şairimiz Federico Garcia Lorca; bugün  Bütün Şiirleri'ni (Erdoğan Alkan'ın çevirisi) karıştırırken en çok hoşuma giden bu şiir oldu:

RESİM GECE

Rezene, yılan ve sazlık.
Itır, iz ve alacakaranlık.
Hava, toprak ve yalnızlık.
(Aya dek çıkan merdiven.)

Bu şiir yanına başka şiirleri ve şairleri çağırdı tabii:

...Yeniden bulacaksın bulutları
ve kamışlığı ve sesleri,
bir gölge gibi ayışığındaki.
Yeniden bulacaksın sözleri
kısa ve gece yaşamı
ötesinde oyunların,
alev alev çocukluğun ötesinde.
Tatlı olacak susmak.
Topraksın ve üzümbağı.
Alev alev bir sessizlik
kırları yakacak
şenlik ateşleri gibi akşamları.

30-31 Ekim 1945, Toprak ve Ölüm
 C. Pavese (Çeviren: Kemal Atakay)

Neruda ise Matilde'ye 27. sonede şöyle sesleniyor:

Çıplaksın, ellerinden biri gibi yalın,
sadesin, toprağa yakın, toparlak ve saydamsın,
ayın çizgileri var sende, elmanın yolları,
çıplak buğday gibi incedir çıplaklığın.

...

Çev. Adnan Özer

Bu üç şiirin birbirini çağırması rastlantı değil elbette. İmgelerdeki yalınlığın benzeşmesinden, imgelerin gücünü sadelikten alan tutkusundan geliyor bu çağrışım. Dizeler doğanın kucağına kavuşturuyor okuyanı; imgelerin saflık ve duruluğu, tertemizliği, içtenliği, onlari sanki somut seyler gibi gözümüzle görmemize yarıyor. Şiiri yalnızca yaşamakla kalmıyor, şiirin ta kendisi oluyoruz. Doğaya tam bir teslimiyet bu; Pavese'nin dediği gibi (Atakay, 2008: 15): "nesneye sıkı sıkıya, kıskançça, tutkuyla bağlanma", "...bir konu bulup onu kendi psikolojik ya da anlatısal doğasına göre gelişmeye bırakmak ve sonuçları izlemekle yetinmek"; "doğayla özdeşleşmek ve edilgen bir tutum takınarak onun yasalarını uygulamasına izin vermek" sonucunu getirir, "bu, nesneye teslim olmaktır. Benim yaptığım da buydu."


Kaynak:

Atakay, K. 2008  "Giriş", Şiirler, C. Pavese, YKY, 2009

Lorca, F. G.  2007 Bütün Şiirleri, Çev. E. Alkan, Varlık Yayınları

Neruda, P. 2010 Yüz Aşk Sonesi, Çev. A. Özer, Kırmızı Yayınları



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.